برنامه نویسی شی گرا(OOP) یک رویکرد برنامهنویسی است که بر پایه اشیاء بنا شده است. در این رویکرد، برنامهها از اشیاء به عنوان واحدهای پایهای ساخته میشوند که دارای دادهها (ویژگیها) و رفتارها (متدها) هستند. در این مقاله، به معرفی مفاهیم بنیادی برنامهنویسی شیءگرا، از جمله کلاس، شیء، کپسولهسازی، وراثت و چندریختی میپردازیم. همچنین، مزایای استفاده از OOP و کاربردهای آن در دنیای واقعی را بررسی خواهیم کرد.
برنامه نویسی شی گرا چیست؟
برنامهنویسی شیءگرا یک روش برنامهنویسی است که بر پایه مفهوم اشیاء و روابط بین آنها تمرکز دارد. در واقع، این روش یکی از شیوههای برنامهنویسی است که در آن برنامهنویسی بر اساس تعریف و استفاده از کلاسها و اشیاء انجام میشود. این کلاسها و اشیاء، مجموعهای از ویژگیها (متغیرها) و عملیات (متدها یا توابع) را دارند که با هر کلاس مرتبط هستند. برنامهنویسی شیءگرا، به عنوان یک روش بسیار گسترده و پویا، مباحث کاربردی دارد که آشنایی با آنها نگاه ما را به برنامهنویسی تحت تأثیر قرار میدهد.
مباحث پیشرفته و کاربردی در برنامه نویسی شی گرا
الگوهای طراحی (Design Patterns)
الگوهای طراحی به روشهای مشخص و تجربی گفته میشود که برای حل مشکلات معمول در برنامهنویسی شیگرا استفاده میشوند. این الگوها شامل الگوهایی مانند Singleton، Factory، Observer و Strategy میشوند که امکان استفاده از روشهای بهتر و کارآمدتر در طراحی برنامههای شیگرا را فراهم میکنند. این الگوها بر اساس تجربیات و دانش متراکم برنامهنویسان توسعه یافتهاند و برای حل مشکلات خاصی مورد استفاده قرار میگیرند.
در کل استفاده از الگوهای طراحی در برنامهنویسی شی گرا دو مزیت اساسی دارد. اول این که این الگوها به برنامهنویسان کمک میکنند تا مشکلات مرسوم و تکراری را به صورت موثرتر و کارآمدتر حل کنند. دوم این که با استفاده از الگوهای طراحی، کد قابل نگهداری، قابلیت انعطاف پذیری و قابلیت توسعه بیشتری را برای برنامهها فراهم میکنند.
توسعه مبتنی بر رویداد (Event-Driven Development)
در این روش ، برنامهها بر اساس وقوع رویدادها و واکنش به آنها طراحی میشوند. این رویکرد معمولاً در برنامههای کاربردی تعاملی مانند رابط کاربری گرافیکی (GUI)، بازیها و برنامههای وب استفاده میشود. برخلاف روشهای سنتی که برنامهنویسی سطحی یا سینکرون را دنبال میکنند، در توسعه مبتنی بر رویداد، برنامهها به صورت غیرسینکرون و به صورت موازی و با واکنش به رویدادهای وقوعی مختلف اجرا میشوند. این به برنامهنویسان امکان میدهد که به راحتی واکنشهای متفاوتی را برای رویدادهای مختلف تعریف کنند و به تغییرات در ورودیها و شرایط خارجی واکنش دهند.
توسعه مبتنی بر رویداد به عنوان یکی از مباحث کاربردی در برنامه نویسی شی گرا ، منجر به کدی محکم تر و قابل نگهداری تر می شود و توسعه نرام افزار را برای ما منعطف تر می کند.